Historie van Het Poortgebouw

In 1860 kocht de gemeente Driebergen van de gezusters Van der Muelen, een stuk grond aan de Traaij. Op het verworven stuk grond werd een nieuwe algemene begraafplaats ingericht. De oude begraafplaats rond de kerk aan de Hoofdstraat werd gesloten. Na de inrichting van het rechthoekige terrein met bomen, struiken, paden, singel en afrastering en het aanstellen van een doodgraver, bestond er behoefte aan een doodgraverswoning en een berging. De gemeente liet hiervoor een plan uitwerken en stuurde het ontwerp met bestek ter goedkeuring naar de provincie Utrecht. Toen vanuit de burelen van deze instantie het fiat werd verleend, kon het gemeentebestuur tot de bouw overgaan. In de bronnen staat niet vermeld aan wie de ontwerpopdracht voor de woning en de berging werd gegeven, maar uit het feit dat architect H.J. van den Brink toezicht moest houden op de uitvoering van het werk, kan geconcludeerd worden dat hij de plannen voor de gebouwen heeft gemaakt. Van den Brink situeerde de twee gebouwen bij de ingang van de begraafplaats aan de kop van een loodrechte as die tussen de gebouwtjes door liep. Pas later, rond de eeuwwisseling, zijn de twee gebouwtjes onder één kap gebracht en tot een soort poortgebouw verbouwd. Omwille van de werkgelegenheid besloten burgemeester en wethouders in 1861 het werk onderhands aan een Driebergse uitvoerder te besteden. De keuze viel op timmerman Matthijs Fukkink. Het poortgebouw werd in 1861 gebouwd.

In 1900 werd de begraafplaats vergroot. De aanleg van het nieuwe deel, rechts van de hoofdas, werd verzorgd door tuinarchitect Copijn uit Groenekan. In 1970 werd de begraafplaats definitief gesloten. Het pand is in neoclassicistische trant uitgevoerd en heeft een rechthoekige plattegrond. Het symmetrische gebouw telt één bouwlaag onder een mansardedak met een centraal geplaatste doorgang onder een rechte latei. De doorgang wordt geflankeerd door pilasters met hardstenen kapitalen met de tekst: ‘Zalig zijn de dooden die in den Heere sterven Openb. 14:13a’. Het gietijzeren hekwerk is voorzien van diverse doodssymbolen, zoals een gevleugelde zandloper (de tijd vliegt), een slang die zichzelf in de staart bijt (eeuwigheid) en twee gekruiste zeisen (de attributen van Magere Hein). Rechts en links van de poort bevindt zich een woonhuis met aan de voorzijde een zes-ruits schuifvenster geflankeerd door luiken. De gevelhoeken worden geaccentueerd door lisenen.

Het Poortgebouw is een gemeentelijk monument. In 1990 was de laatste restauratie. Toen zijn de twee woningen (voorheen bewoonde woningen) omgebouwd naar een VVV locatie in het midden van Driebergen. Er heeft toen een herindeling plaatsgevonden en de elektra, verlichting, toilettoegang, schilderwerk, dak onderhoud zijn aangepakt.

Anno 2025 wordt er hard gewerkt aan een grote renovatie en herinrichting van ons Poortgebouw. Planning om te starten is beging 2026 en afronding in de 2e helft van 2027.  Op de button hieronder zijn er ter illustratie tekeningen opgenomen (voor & na).